راهنمای انجام عمل آندوسکوپی

به منظور کسب نتیجه مطلوب در انجام عمل آندوسکوپی، خواهشمند است موارد زیر قبل از آندوسکوپی با دقت مطالعه و اجرا شود.

دلایل تجویز آندوسکوپی و نحوه انجام آن

آندوسکوپی یک روش تشخیصی است که این امکان را به پزشک می دهد تا دستگاه گوارش فوقانی را دقیق تر معاینه کند. این کار توسط پزشک متخصص برای تشخیص مشکلات موجود در دستگاه گوارش فوقانی انجام می شود.
آندوسکوپ وسیله ای تخصصی است که از یک لوله باریک و انعطاف پذیر که به یک سر آن دوربینی وصل است تشکیل شده و برای مشاهده ی اندام داخلی و عروق بدن به کار می رود.

عمده‌ترین موارد کاربرد آندوسکوپی دستگاه گوارشی عبارتند از:

تهوع و استفراغ مکرر و مقاوم، درد در ناحیه شکم، خونریزی بخش فوقانی دستگاه گوارش، بررسی تومورها و تشخیص سرطان، انسداد مری، بیماری ریفلاکس گوارشی (GERD)، زخم معده، خونریزی نامشخص در دستگاه گوارش، سوزاندن محل زخم و جلوگیری از خونریزی، بیماری های التهابی روده (IBD) مانند کولیت زخمی (UC) و بیماری کرون (Crohn’s disease)، یبوست مزمن، عفونت‌ها، علائم گوارشی که مقاوم به درمان هستند یا همراه با علائم خطر می باشند، علائم گوارشی جدید در بیماران بالای 60 سال، مشکل در بلع شامل گیر کردن غذا یا بلع دردناک، رفلاکس مقاوم به درمان، خونریزی گوارشی، کم خونی، فقرآهن، هر گاه به هر دلیلی نیاز به نمونه برداری باشه، در بعضی موارد اسهال مزمن، غربالگری در افرادی که مبتلا به بیماری مِری بارِت هستند، غربالگری سرطان معده در بعضی موارد خاص، غربالگری واریس مری و معده در بیماران مبتلا به سیروز، بررسی معده در بیماران با سابقه خونریزی گوارشی و درمان خونریزی ها، واریس مری، برداشتن جسم خارجی، برداشتن پولیپ ها، گشاد کردن تنگی ها و درمان آشالازی.

آمادگی جهت آندوسکوپی

فردی که برای آندوسکوپی مراجعه می‌کند ۸ الی ۱۰ ساعت قبل از آن نباید غذا مصرف کند و باید معده کاملا خالی باشد تا معاینه به راحتی انجام شود. در صورت پر بودن معده، انجام عمل ممکن نیست و احتمال دارد فرد دچار تهوع، استفراغ و ورود مواد غذایی به داخل مجاری تنفسی شود.
تا 3 الی 4 ساعت قبل از زمان عمل می‌توان آب و مایعات مصرف نمود.

تذکرات مهم:

* در صورت بارداری، اعتیاد به مواد مخدر، داشتن هرگونه بیماری قلبی و ریوی، دیابت و مصرف داروهای خاص، باید قبل از عمل پزشک مطلع شود. بعضی از داروها مثل داروی رقیق کننده‌ی خون از چند روز قبل نباید مصرف شوند، زیرا انعقاد خون را دچار مشکل کرده و ممکن است حین انجام کار خونریزی ایجاد شود.

* بیمار باید هرگونه مدارک در ارتباط با بیماری فعلی یا بیماری های قبلی خود را همراه داشته باشد.

* حین انجام آندوسکوپی از دارو های آرام بخش و یا بیهوشی سبک تحت نظر متخصص بیهوشی استفاده می گردد تا بیمار احساس ناراحتی نکند به همین دلیل حتما نیاز به یک نفر همراه وجود دارد.

* افرادی که داروی فشار خون مصرف می‌کنند نیازی به تغییر در مصرف آن ندارند و می توانند طبق روال قبلی داروهای خود را مصرف کنند. فقط افرادی که به دیابت مبتلا هستند گاهی با نظر پزشک ممکن است دوز داروها کاهش یابد.

* داشتن هر گونه حساسیت دارویی و غذایی باید به پزشک اطلاع داده شود تا هنگام بیهوشی مد نظر قرار گیرد.

* برای جلوگیری از اُفت قند خون مصرف آب عسل طبیعی تا 4 ساعت قبل از شروع عمل می‌تواند مفید باشد.

* پس از انجام عمل، پرهیز غذایی خاصی وجود ندارد و بیمار میتواند رژیم غذایی معمولی خود را داشته باشد مگر درمواردی که تشخیص پزشک باشد.

* تا 6 ساعت پس از عمل، از انجام فعالیت هایی که نیاز به تمرکز حواس دارد مانند رانندگی و کار با دستگاه های پرخطر پرهیز شود.

* دوره قاعدگی بانوان تداخلی با عمل آندوسکوپی ندارد و مشکلی ایجاد نمی کند.

* از آوردن طلا، جواهرات، زیورآلات، گوشی تلفن، دندان مصنوعی و هرگونه وسایل ارزشمند به داخل اتاق عمل خودداری شود.

* در صورت ورم و کبودی در محل تزریق سرم از کمپرس آب سرد در آن ناحیه استفاده شود.

سوالات متداول

1. آیا بعد از عمل آندوسکوپی بیمار می تواند چیزی بخورد؟
بله میتواند و مشکلی وجود ندارد.
2. آیا بعد از عمل آندوسکوپی بیمار باید کار خاصی انجام دهد؟
به تمام کارهای روزمره خود می تواند رسیدگی کند (به جز کار با تجهیزات پرخطر و مواردی که نیاز به تمرکز دارند مانند: رانندگی تا 6 ساعت بعد از عمل).
3. آیا بعد از عمل آندوسکوپی بیمار باید دارو مصرف کند؟
خیر نیاز به مصرف داروی خاصی نیست. در صورت نیاز، دارو توسط پزشک تجویز می شود.
4. آیا بعد از آندوسکوپی نتیجه همان روز به بیمار ارائه می شود؟
بله نتیجه آندوسکوپی در فاصله زمانی حدود یک ساعت بعد از عمل به بیمار ارائه و بیمار توسط پزشک ویزیت می شوند. اما درصورتی که حین عمل از بیمار نمونه گیری شده باشد، لازم است نمونه به آزمایشگاه ارائه شده و پس از آماده شدن نتیجه، در بازه های زمانی اعلام شده مجدد به مرکز مراجعه و توسط پزشک ویزیت شوند.

عوارض بعد از آندوسکوپی

آندوسکوپی اغلب فاقد عارضه و خطر می باشد اما بعضا و به ندرت عوارض زیر در برخی افراد دیده می شود:

به دلیل تحریک دستگاه گوارشی احتمال دارد غذا از معده به سمت ریه‌ ها برود. (بنابراین لازم است که حتما ناشتایی کافی رعایت گردد).
احتمال خونریزی وجود دارد.
ممکن است قسمتی از دستگاه گوارش فوقانی در اثر عبور لوله‌ی آندوسکوپ دچار آسیب دیدگی شود.
ممکن است پوست اطراف محل تزریق وریدی قرمز، متورم ‌و یا کبود شود.
در برخی افراد واکنش به آرامبخش قبل از انجام آندوسکوپی وجود دارد که بسیار نادر است.
همه‌ی موارد فوق صرفا یک احتمال ضعیف هستند و لزوماً اتفاق نمی‌افتد.

اگر بعد از انجام آندوسکوپی با هرکدام از علائم زیر مواجه شدید بهتر است سریعاً موضوع را به پزشک اعلام نمایید

تب
درد در قفسه سینه
تنگی نفس
مدفوع خونی، سیاه و قیر مانند
وجود مشکل در بلع (خوردن غذا)
درد شدید و مداوم شکمی
استفراغ خونی و یا قهوه ای


مراجعه کننده گرامی:
تاریخ و زمان اعلام شده مختص شماست، لذا جهت جلوگیری از تضییع حقوق سایر بیماران، در ساعت اعلام شده حضور بهم رسانید. ساعت اعلام شده برای حضور شما ممکن است با توجه به شرایط متغیر باشد، بنابراین حدود 1:30 ساعت زمان انتظار را پیش بینی فرمائید.
آدرس : مشهد- بلوار وکیل آباد- بین کوثر شمالی 2 و 4- ساختمان پزشکان فارابی- طبقه دوم- درمانگاه تخصصی گوارش نوین فارابی
تلفن تماس : 38704066-051 و 38704067-051
شماره تلفن همراه صرفاً برای موارد اورژانسی: 09020069902